خرید و فروش اوراق مشارکت یکی از چندین روش سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی می‌باشد. اوراق مشارکت انواع مختلفی دارد و به طریق مختلف می‌توان اوراق مشارکت را خرید و فروش کرد. در این مقاله از سری مقالات تریدبین، اوراق مشارکت را به طور کامل بررسی و انواع آن را معرفی می‌کنیم. ویژگی‌های اوراق مشارکت برمی‌شماریم. مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت در برابر سرمایه‌گذاری بازار بورس را بررسی می‌کنیم.
اوراق مشارکت چیست ؟
همانطور که از نام این اوراق پیداست، اوراق مشارکت بیانگر مشارکت سرمایه‌گذاران در یک طرح می‌باشد. این طرح می‌تواند یک طرح وابسته به شرکت‌ها و نهادهای دولتی یا خصوصی باشد. در واقع افراد با خرید این اوراق تامین مالی موردنیاز برای انجام پروژه‌‌های عمرانی، زیرساختی، اقتصادی و … را فراهم می‌آورند.
اوراق مشارکت با قیمت اسمی و برای مدت زمان محدودی منتشر می‌شوند. ناشران این اوراق پرداخت سود در دوره‌های مختلف (یا به هنگام فروش) را به خریداران این اوراق تضمین می‌دهند. در واقع چون دولت یا سازمان‌های دولتی مانند بانکها و موسسات مالی و اعتباری معتبر ناشران اصلی این اوراق می‌باشند، تضمین‌کننده پرداخت سود نیز می‌باشند، از این نظر نگرانی از بابت پرداخت سود متوجه سرمایه‌گذاران نمی‌باشد.
در ادامه با یک مثال، اوراق مشارکت را بیشتر بررسی می‌کنیم.
یک کارخانه فروش کالا را در نظر بگیرید. این شرکت برای راه‌اندازی خط تولید نیازمند سرمایه اولیه به مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان می‌باشد. پیش‌بینی می‌شود که طی ۲ سال آینده با فروش محصولات شرکت، این هزینه جبران می‌شود و حدود ۲۵ الی ۳۰ درصد سودآوری حاصل می‌شود. همانطور که گفته شد شرکت برای تامین سرمایه اولیه نیازمند مبلغی به اندازه ۱۰۰ میلیارد تومان می‌باشد. یکی از روش‌های تامین این منبع مالی، فروش اوراق مشارکت است. یعنی شرکت با انتشار اوراق مشارکت، به خریداران اوراق مشارکت این امکان را می‌دهد که در انجام پروژه همکاری کنند و خریداران به نسبت مبلغ پرداختی سود دریافت می‌کنند. اصل مبلغ پرداختی نیز در انتهای دوره به خریداران اوراق پرداخت می‌شود.
ویژگی‌های اوراق مشارکت
آشنایی با ویژگی‌های اوراق مشارکت قبل از خرید و فروش اوراق بسیار مهم و ضروری می‌باشد. در ادامه با مهم‌ترین ویژگی‌های اوراق مشارکت آشنا می‌شویم.
با نام یا بینام بودن اوراق مشارکت
اوراق مشارکت می‌توانند با نام یا بینام باشند. این مسئله هنگام پذیره‌نویسی اوراق مشخص می‌شود. در اوراق مشارکت با نام، مالکیت اوراق مشخص می‌باشد و امکان فروش اوراق امکان‌پذیر نمی‌باشد. اوراق بینام اما مالکیت مشخصی ندارد و صاحب اوراق باید در حفظ اوراق و عدم سرقت اوراق مشارکت کوشا باشد. البته در بانکها این امکان وجود دارد که اوراق مشارکت بینام را نزد خود نگه دارند تا از مواردی نظیر سرقت و آتش‌سوزی در امان باشد.
مالیات
سود دریافتی از اوراق مشارکت معاف از مالیات می‌باشد.
سود تضمین شده اوراق مشارکت
سود تضمین شده به صورت دوره‌ای به دارنده اوراق پرداخت می‌شود. پس از پایان پرژوه نیز ناشر اوراق مشارکت، سود قطعی را محاسبه می‌کند. در صورتی که سود قطعی از سود علی الحساب کمتر باشد، ناشر موظف است که جبران مابه التفاوت آن را به حساب خریدار واریز کند و از این بابت هیچ‌گونه خسارتی متوجه خریدار نیست. در غیر اینصورت یعنی اگر سود قطعی از سود علی الحساب بیشتر باشد، ناشر مابه التفاوت را به حساب خریدار واریز خواهد کرد.
بازدهی پایین نسبت به سایر اوراق بهادار
دریافت سود
فروش اوراق خریداری شده
فروش اوراق مشارکت پذیرفته شده در بورس
سوالات متداول
اوراق مشارکت چیست ؟
بازدهی اوراق مشارکت به نسبت سهام شرکت‌های بورسی چگونه است ؟
سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های بورسی و فرابورسی نیازمند مطالعه دقیق و تحمل ریسک بالا می‌باشد. در نتیجه امکان ضرر یا سود بالاتر نسبت به اوراق مشارکت وجود دارد.